Aal wordt overal in Europa gegeten. Aal is een delicatesse en maakt geen deel uit van de frequent bereide gerechten. Veel landen kennen daarin hun eigen cultuur. Zo is in Nederland vooral het broodje of toastje gerookte en gefileerde paling populair. In België eten ze graag gestoofde “Paling in ’t groen”, in Engeland Jellied Eels, en in Italië wordt aal geroosterd geserveerd. Hoe dan ook, overal in Europa waar je aal tegenkomt in de eetcultuur vormt aal een relatief klein percentage van de jaarlijkse visconsumptie.

Is het verantwoord om aal te eten?

De Nederlandse bedrijfssector, vertegenwoordigd door Stichting DUPAN en het Duitse IFEA ondersteund door de internationale NGO Sustainable Eel Group en een aantal milieuorganisaties in heel Europa, waaronder de Good Fish Foundation, van mening. De gezamenlijke inzichten daarover worden gepresenteerd op deze website.

De verschillende milieuorganisaties vinden gezien de toestand van het aalbestand dat het niet verantwoord is om aal te vangen voor consumptie. Iedere gevangen aal is er immers een te veel, is hun redenering.

De aalsector is echter van mening dat een beperkte gecontroleerde consumptie van aal wél verantwoord is. Omdat visserij slechts een zeer beperkte invloed (ca. 4%) heeft op het bestand. Een bestand dat bovendien sinds 2011 een duidelijk herstel laat zien. Tot slot kunnen via het ESF fonds en dus door consumptie, beschermingsmaatregelen en verder onderzoek worden gefinancierd.

Hieronder zetten we de argumenten voor en tegen de consumptie van paling op een rijtje.

Argumenten waarom je aal niet zou moeten eten volgens Good Fish Foundation

De Aal is een ernstig bedreigde diersoort: elke aal eten is er eigenlijk een te veel. De Europese aalverordening [8] is opgesteld om de aal te beschermen. Deze Europese maatregel is echter niet effectief: veel lidstaten houden zich niet aan de afspraken en er is nog geen sprake van voldoende bescherming.

• Toelaten van visserij biedt ruimte voor stroperij. Stroperij is makkelijker aan te pakken wanneer visserij niet is toegestaan.
• Herstelmaatregelen kunnen beter uit andere middelen worden gefinancierd, niet uit de verkoop van aal.
• Herstelmaatregelen, zoals herbevolking, zijn mooi, maar er is geen eenduidig bewijs dat deze bijdragen aan het verbeteren van het bestand.
• Er zijn diverse redenen waarom het slecht gaat met de aal. Op de meeste hebben we geen invloed of pas op de lange termijn. Niet consumeren is het enige wat je als consument nu zelf kan doen om je steentje bij te dragen.

Argumenten waarom je gerust aal kunt eten volgens DUPAN

• Aal is een beschermde soort.
• Voor het vissen op en het handelen in aal gelden strenge wettelijke en bovenwettelijke regels en afspraken.
• Sociaal economisch en cultureel neemt paling een belangrijke plek in binnen Europa.
• Alle Europese aal valt onder de EU Aalverordening 1100/2007. Deze verordening stelt voorwaarden aan “bescherming en duurzame benutting van de Europese aal” (Art.1.).
• De Aalstand is al decennia laag, maar stabiel en laat sinds 2011 zelfs een opgaande lijn zien.
• Omdat aal een economisch waardevolle vissoort is, loopt de aalsector voorop in rentmeesterschap. De aalstand heeft de volle de aandacht van hen en van veel stakeholders. Iedereen spant zich in om de aalstand te verbeteren.
• De verkoop van aal met het ESF Aalfonds logo maakt geld beschikbaar voor aalherstel-projecten en wetenschappelijk onderzoek.
• Recente wetenschappelijke inzichten laten zien dat de huidige aalvisserij weinig invloed heeft op de aalstand. Habitatverlies, vermindering van biologische draagkracht van wateren en vooral de migratieproblematiek vormen nu de belangrijkste factoren die de aalstand negatief beïnvloeden. Het ESF Aalfonds investeert al sinds 2010 geld in het oplossen van die problemen.
• De beroepsvisserij voert naast visserij veel belangrijke aanvullende taken uit: bestandsopname en gegevensverzameling, natuurbeheerstaken zoals het herbevolken van wateren met jonge aal en hulp aan volwassen palingen bij barrières door het project “Paling Over De Dijk” en niet onbelangrijk, het tegengaan van stroperij.
• Door alleen aal te consumeren die volledig traceerbaar is, kan de stroperij en de illegale handel in glasaal, de jonge aal, worden teruggedrongen.
• De huidige beperkte benutting heeft al een herstel van het bestand veroorzaakt. Een betere traceerbaarheid en een beperkte, gecontroleerde benutting zal dat herstel verder versnellen.
• Vis uit goed beheerde visserij mag gewoon gegeten worden. Dat geldt ook voor aal. De keus om wel of geen aal te eten kan de consument zelf maken.